Kontrol Kalemi olarak bilinen alet tüm kablolarda, fişlerde, prizlerde, yüklerde ve alçak gerilim sigorta panolarında elektrik varlığını, sızıntısını veya kaçaklarını tespit etmek için en basit temassız veya temaslı voltaj algılama elektrik test cihazıdır.
Temaslı yani bir diğer adı ile Dokunmatik kontrol kalem takımı olarak, RC gövdesi (direnç, kapasitör) lambanın diğer ucuna bağlı metal ile temas halindedir, bu iletken terminal, direnç, neon lamba arasında bir voltaj farkı oluşturmaya yeterlidir. Bu RC ( direnç ve kapasitörler) şasiyi tamamlamak için insan vücudu yeterlidir. Kalemin bir ucu elektrik noktasına dokunduğunda, dirençten geçen küçük bir akım neon ışığına ulaşacaktır. Devreyi tamamlamak için kontrol çubuğunun ucuna elinizle dokunun, neon ışığı yanacaktır. Öte yandan, temassız kalem, iletkenlerle temas oluşturmadan yalıtkan katmanlardan akan alternatif akımın neden olduğu elektrostatik alanları tespit eder. Bir pil ve ışığı etkinleştiren bir devre içerir. Ayrıca hassasiyet ayarı farklılaştırılarak ışıklı ve sesli alarmlarla uzaktan algılama veya daha yakın algılama mümkündür.
Kalem ışıkları elektriğin iletilip iletilmediğini gösterir ama kullanılmadığı anlarda, özellikle gün boyunca loş görünebilir. Canlı terminalin yanından geçen başka bir iletkenin kapasitif etkisi nedeniyle, kalem ölü iletken ile temas halindeyken voltaj mevcut olabilir. Bu hatalar oluşabileceğinden kontroller çok güvenilir değildir. Kontrol kalemi kullanırken, önce aktif uç olarak bilinen bir nokta da test etmeli, elektriğin varlığını tespit ederse yani doğruyu gösterirse test edilecek alana uygulamalısınız. Test kalemini kullanmak hızlı sonuç verir ancak ondan voltaj değerlerini okumanın bir yolu yoktur. Bu kullanıcıları yanıltabilir. Kısacası dikkatle kullanılacak bir alettir. Yanlış bir kullanımı istenmeyen ölümcül sonuçlara neden olabilir.
Kontrol Kalemi Nasıl Kullanılır?
Kontrol Kalemi, profesyonel bir çalışma ortamında kullanılmak üzere tasarlanmamıştır. Bu yüzden oldukça dikkatli kullanılması gerekmektedir. Mümkünse voltaj değerlerini okuyabileceğimiz multi metre ve voltmetre gibi en güvenilen ekipmanlar kullanılmalıdır. Elektrik test ve ölçüm cihazları gerekli güvenlik sertifikasına sahiptir. Yine de bir insanın canı söz konusu olduğundan dikkatli kullanılmasında fayda vardır. Güvenlik önlemleri alınmadan yapılan bazı testler ve ölçümler, kişisel yaralanmalara ve hatta ölümlere sebebiyet verecek kötü olaylara yol açabilir.
Kontrol kalemi ne işe yarar diye sorulacak olursa kontrol kalemi en basit ifade ile bir elektrik kablosunda ya da elektrik geçen her alanda elektrik dışarı çıkıyor mu yani bir kaçak var mı diye kontrol edilmeye yarar. İsmi de bu yüzden kontrol kalemidir. Peki, bu kontrol kalemi nasıl kullanır ve kontrol kalemi ne işe yarar açıklayacak olursak bu kalemi elektrikçiler ve elektrikle alakalı iş yapacak her hangi bir birey kullanabilir. Ayrıca kontrol kalemini satın alabileceğiniz yerler internet siteleri, hırdavatçılar, elektrikçiler, elektrik marketleri, avmler de bulunan yapı marketler ve basit bir mahalle bakkalında dahi bulunabilir. Çünkü kontrol kalemi her evde bulunması gereken ve elektrikle alakalı bir yerde işlem yapılmadan önce mutlaka kullanılması gereken bir alettir. Bu aletin yukarıda açıklanan tüm özellikleri sayesinde kontrol kalemi nasıl kullanılır sorusu aklınızda bir fikir oluşturmuş ve cevap bulunmuştur.
Kontrol Kalemi Kaç Volta Kadar Ölçüm Yapar?
Kontrol kalemi şu anda 250 volta kadar ölçüm yapmaktadır. Daha üst düzey kontrol kalemleri yoktur çünkü basit bir kontrol kalemi ancak 250 voltluk bir elektriğe dayanabilir. Daha fazlası gelirse elinizde patlar ve bu da sağlığınız açısından oldukça tehlikelidir. Dijital kontrol kalemleri kaç voltluk elektrik olduğunu da göstermektedir.